طبق قوانین قضایی عربستان سعودی، معمولا پیش از اجرای این نوع حکم یک آرامبخش به مجرم میدهند و سپس وی را توسط پلیس به یکی از میادین یا پارکینگهای شهر منتقل میکنند. به دنبال انتقال مجرم به محل اعدام، نیروی پلیس ابتدا تردد خودروها را متوقف و سپس مشمعی را به مساحت حدودا 5 متر مربع روی زمین پهن میکند.
پس از برگزاری نماز ظهر،زندانی که اغلب پیراهن سفید و بلندی را به تن کرده با چشمها، دستها و پاهای بسته به وسط مشمع مذکور منتقل میشود. در این مرحله او را رو به قبله و به حالت دو زانو به زمین مینشانند تا یکی از مقامات وزارت کشور در پیشگاه حضار شروع به قرائت نام و هم چنین نوع جرم وی کند. جلاد پیش از اجرای حکم، شمشیری هلالی شکل و به طول حدودا 1200-1100 میلیمتر را دو تا سه بار در هوا میچرخاند تا عضلات بازویش را گرم و آماده کند!
سپس با نوک شمشیر به پشت مجرم ضربه میزند تا وی سرش را بالا بگیرد و حکم اجرا شود. معمولا با یک ضربه سر مجرم از بدنش جدا میشود و حدودا یک متر آن طرفتر بر زمین میافتد. به علت تخلیه سریع خون جمجمه، مجرم ظرف مدت دو تا سه ثانیه بیهوش میشود و حداکثر تا 60 ثانیه نیز طول میکشد که وی در اثر شوک و کمبود اکسیژن جان خود را از دست دهد. در این مرحله مسوول مربوطه سر قطع شده را نزد پزشک حاضر در صحنه اعدام میبرد که در تدارک بخیه زدن عروق خونی گردن مقتول است تا خون فوران نکند. با اتمام این مراسم رقتآور، بدن زندانی با یک آمبولانس به گورستان زندانیان و در قبر گمنامی دفن میشود.
از جمله مشکلات گردن زدن محکومان به مرگ این است که این حکم باید به دستان مردی توانا و ماهر انجام شود تا مجرم بیش از اندازه زجر نکشد و مراسم کاملا انسانی برگزار شود. اگر جلاد نسبت به کارش مهارت کافی نداشته باشد باید از چند ضربه برای جدا گردن سر زندانی استفاده کند. برای مثال برای جدا شدن سر «مری کوئین» از قصر فوترینگهای اسکاتلند در سال 1587، جلاد ناشی مجبور شد از سه ضربه استفاده کند. در بریتانیا مرسوم بود حکم گردن زنی توسط مردی انجام شود که مسوول به دار آویختن جانیها بود، بنابراین وی فاقد مهارت و توان کافی برای جدا کردن گردن زندانی بود و این مراسم اغلب با تبعات ناخوشایند رو به رو میشد. اما جلادان عربستان سعودی از اینکه در این امر مهارت کافی دارند احساس غرور میکنند.
اکثر محکومان به مرگ در عربستان سعودی در شهرهای بزرگی چون ریاض، جده و ظهران گردن زده میشوند. مردم عربستان سعودی از اینکه مجرمان در کشورشان گردن زده میشوند به خود میبالند و این سنت دیرینه را نسل به نسل به یکدیگر منتقل میکنند. بهرغم اینکه مجازات گردن زنی تا سال 1747 نیز در بریتانیا رواج داشت و در کشورهایی نظیر نروژ (در سال 1905 منسوخ اعلام شد)، سوئد (تا سال 1903)، دانمارک (تا سال 1892 به طول انجامید)، فرانسه (تا مرسوم شدن گیوتین در سال 1792) و آلمان (تا سال 1983) شیوهای استاندارد و قانونی برای مجازات جانیها محسوب میشد اما تمام کشورهای اروپایی که سابقا از این شیوه برای اعدام مجرمان استفاده میکردند اینک به طور کل کیفر اعدام را از قوانین قضایی خود حذف کردهاند.
کشور چین نیز که در گذشته به طور گستردهای از این مجازات استفاده میکرد، به دنبال به قدرت رسیدن حکومت کمونیستی، آن را مطرود اعلام کرد تا حکم گردن زنی جای خود را به تیرباران دهد. ژاپن نیز که تا پایان قرن نوزدهم این نوع اعدام را به کار میبرد، اینک از طنابدار برای مجازات مجرمانش بهره میبرد.
گفتنی است از جمله چهرههای سرشناس بریتانیا که گردنشان از بدن جدا شد شامل، آنا بولین، همسر دوم هنری هشتم پاداشاه انگلیس که به علت ایجاد اختلال در سلطنت به مرگ محکوم شد، لیدی جینگری، ملکه انگلستان و ایرلند، (وی پس از ادوارد ششم به مدت ? روز پادشاهی کرد و بدین دلیل به «ملکه نه روزه» معروف است. لیدی جین هنگام اجرای حکم 16 ساله بود) و چالز اول، پادشاه انگلستان است.
چالز اول تنها پادشاهی است که گردنش از بدن جدا شد. او به دلیل مخالفت شدید با مردم و نمایندگان مجلس به پادشاهی مستبد شهرت یافت و به اتهام «خیانت بزرگ» و چند جرم دیگر در طول جنگ داخلی علیه طرفداران حکومت پارلمانی به رهبری اولیور کرانول، محکوم به مرگ شد.